အတိတ္သမိုင္းႏွင့္ပစၥကၡကို တံတားခင္းသူတစ္ေယာက္ႏွင့္ စကားစျမည္

05Feb11

ေလာကအလွမွ

သမိုင္းေၾကာင္းဆိုင္ရာ သုတေဆာင္းပါးမ်ားကို ေရးသားေနေသာ စာေရးဆရာ ကိုဘိုဘိုလန္းစင္ နဲ႔ ေလာကအလွတို႔ စကားေျပာျဖစ္ခဲ့ၿပီး ေလာကအလွမွ သိလိုသည္မ်ားကို ေမးျမန္းရာ ကိုဘိုဘိုလန္းစင္က ေျဖၾကားေပးသြားပါတယ္။

ဆရာ ဘယ္အခ်ိန္က စလို႔ စာေတြေရးခဲ့တာပါလဲ။

ကၽြန္ေတာ္ ၁၉၉၈ ခုႏွစ္ မတ္လက စေရးပါတယ္။

ဘာေတြ အဓိကေရးျပီးေတာ့ ဘယ္မွာေတြ ေရးပါသလဲ။

ကၽြန္ေတာ္ ေရးျဖစ္တာ ေဆာင္းပါးေတြပါ။ နံနက္ခင္းဂ်ာနယ္မွာရုပ္ရွင္ေ၀ဖန္ေရးေဆာင္းပါးေတြ စေရးျဖစ္ခဲ့တယ္။ ေနာက္… ေရႊအျမဳေတ၊ ရနံ႔သစ္၊ ျဗဴတီ၊ မေဟသီ၊ ခ်ယ္ရီ၊ စံပယ္ျဖဴ စတဲ့မဂၢဇင္းေတြ၊ Knowledge ဂ်ာနယ္နဲ႔ ရြက္ႏုေ၀မဂၢဇင္းတို႔မွာလည္း ေရးျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္ ..ျမန္မာေနးရွင္းဂ်ာနယ္မွာလည္း ေရးပါတယ္။ မ်ားေသာအားျဖင့္ ေဆာင္းပါးေတြပဲေရးပါတယ္။ ကဗ်ာ ၁ပုဒ္၊ ၀တၳဳက အမွီး၀တၳဳ ၄ပုဒ္ပဲ ေရးျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။

ဆရာက ေဆာင္းပါးေတြေရးေတာ့ ရသစာေတြလိုမဟုတ္ဘဲ ေဆာင္းပါးက အခ်က္အလက္ေတြ ၊ ကိုးကားရည္ညႊန္းေတြ တိက် ခိုင္လံုရတာမ်ိဳးဆိုေတာ့ လိုအပ္တဲ့ ကိုးကားေတြကို ဘယ္လို ရွာေဖြစုေဆာင္းပါသလဲ။

ကၽြန္ေတာ္ ေရးတဲ့ခါ လိုအပ္တဲ့ ထုတ္ႏုတ္စရာေလးေတြကို ရန္ကုန္ မႏၱေလးတကၠသိုလ္စာၾကည္႔တိုက္ေတြနဲ႔ အျခားစာၾကည္႔တိုက္မ်ားကေန ရွာေဖြပါတယ္။

ျမန္မာျပည္မွာေနတုန္းက စာေပလႈပ္ရွားမႈေလးေတြ ဘာေတြမ်ားလုပ္ခဲ့ပါသလဲ။

ေထြေထြးထူးထူးေတာ့ သိပ္မရွိပါဘူး။ Knowledge ဂ်ာနယ္၊ ျဗဴတီမဂၢဇင္း၊ ရြက္ႏုေ၀တို႔မွာ အယ္ဒီတာလုပ္ခဲ့တယ္။ စာေရးခဲ့တယ္။

အယ္ဒီတာလုပ္စဥ္ကာလကေရာ အလုပ္နဲ႔ပတ္သက္ျပီး စိတ္ရႈပ္စရာေတြ ရွိပါသလား။

စိစစ္ေရးကလြဲလုိ႔ မရွိပါဘူး။ အလုပ္က ရွင္းပါတယ္။ တစ္ခါပဲ စာမူေတာင္းထားၿပီး မသုံးဘဲ ျပန္ေပးလို႔ဆိုၿပီး စိတ္ဆိုးရန္ေတြ႔တာမ်ိဳးေလး ၾကံဳဖူးပါတယ္။

ဆရာ… အခုေလာေလာဆယ္ ဘာေတြေရးေနပါသလဲ။

ခုေလာေလာဆယ္ ကၽြန္ေတာ္ ဧရာ၀တီနဲ႔ ေကာင္းကင္ အြန္လိုင္းစာေစာင္ေတြမွာ ေဆာင္းပါးေတြ ေရးပါတယ္။

ပညာေရးနဲ႔ပတ္သက္ျပီးေတာ့ေရာ စာတမ္းေတြ ေရးသားေနတာ သိထားပါတယ္။ ဆရာ ခုေလာေလာဆယ္ ဘာစာတမ္းေရးေနပါသလဲ။

ေလာေလာဆယ္ ျပင္သစ္ႏိုင္ငံ၊ မာ့ေဆး(ရ္) ျမိဳ႔ ပေရာဗင့္စ္တကၠသုိလ္မွာ က်င္းပမယ့္ ျမန္မာေလ့လာေရးကြန္ဖရင့္ (Burma in the Era of Globalization) မွာ အြန္လိုင္းေပၚက ျမန္မာသမိုင္း၊ ယဥ္ေက်းမွု၊ လူမႈအသိုင္းအ၀ိုင္းန႔ဲ ပတ္သက္တဲ့ စာတမ္းတစ္ခု သြားဖတ္ဖို ႔ရွိပါတယ္။

တင္သြင္းဖတ္ၾကားျပီးတဲ့ စာတမ္းေတြကေရာ…

ကၽြန္ေတာ္ ၂၀၀၆ ခုႏွစ္ စကၤာပူ အမ်ိဳးသားတကၠသုိလ္နဲ႔ အာရွသုေတသနသိပၸံကေန က်င္းပတဲ့ ျမန္မာေလ့လာေရးကြန္ဖရင့္မွာ ဦးသိန္းေဖျမင့္ရဲ့ လမ္းစေပၚျပီဝတၳဳအေၾကာင္း စာတမ္းတစ္ေစာင္တင္သြင္းဖတ္ၾကားခဲ့ပါတယ္။ ၂၀၀၇ ခုႏွစ္မွာ လန္ဒန္တကၠသုိလ္ အေရွ ့တိုင္းနဲ႔ အာဖရိကပညာရပ္မ်ားေက်ာင္း (SOAS) မွာ ဦးႏုရာျပည္႔အစီအစဥ္စာတမ္းဖတ္ပြဲ Grappling with Independence: Burmese Culture, Media, and Daily Life in the U Nu Period, 1948-1962 မွာ ဦးႏုေခတ္ လူမွုအလႊာစုံက နာမည္ေက်ာ္ေတြအေၾကာင္း စာတမ္းတစ္ေစာင္ လုပ္ခဲ့တယ္။ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္မွာ ၾသစေၾတးလ်အာရွေလ့လာေရးအသင္းကြန္ဖရင့္က မုိးနက္ရွ္တကၠသုိလ္မွာ အေရွ ့ေတာင္အာရွေထရဝါဒသုံးႏုိင္ငံက ပညာတတ္အသုိင္းအဝုိင္းနဲ႔ အမ်ိဳးသားလကၡဏာျဖစ္ထြန္းမွု ဆိုတဲ့ စာတမ္းတစ္ေစာင္ ၊ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္မွာပဲ ေျမာက္အီလီႏြိဳင္းတကၠသုိလ္ ျမန္မာေလ့လာေရးကြန္ဖရင့္ မွာ ျမန္မာ့ႏုိင္ငံျခားေရးဝါဒနဲ႔ ထုိင္ဝမ္အေရး ဆိုတဲ့ စာတမ္းတစ္ေစာင္ဖတ္ခဲ့ပါတယ္။

ဆရာ့ ပညာေရးက…

ကၽြန္ေတာ္ လန္ဒန္တကၠသိုလ္ SOAS ကေန အေရွ ့ေတာင္အာရွေခတ္သစ္သမုိင္းကုိ မဟာဝိဇၨာ ယူျပီးသြားပါျပီ။

ျပည္ပမွာ ေနထိုင္ေက်ာင္းတက္ရေတာ့ ကိုယ့္ေျမ၊ ကိုယ့္ေရ မဟုတ္ေတာ့ စိတ္ဖိစီးမႈေတြ၊ အခက္အခဲေတြ ရွိပါသလား ..ဆရာ။

ရွိပါတယ္။ ရာသီဥတု ေအးတာေရာ၊ အစစ အရာရာ ေစ်းၾကီးတာေတြေရာေပ့ါဗ်ာ။ ေက်ာင္းမွာ စာေတြျပီးေအာင္ ဖတ္ရတာေတြ ၊ စာေတြအမ်ားႀကီးဖတ္ရတာေတြေပ့ါ။ စိတ္ဖိစီးတဲ့အခါမ်ိဳးက်ေတာ့ သီခ်င္းေတြ နားေထာင္ျပီး အားတင္းျပီး ေက်ာင္းစာလုပ္ရတာပါပဲ။

ဆရာ့ supervisor ေတြကေရာ ဘာလူမ်ိဳးေတြပါလဲ။

ဆရာတစ္ေယာက္က အေမရိကန္ ၊ ဖိလစ္ပုိင္နဲ႔ တစ္ေယာက္က ၾသစေၾတးလ်ကပါ။ သူတို႔ေတြ ဆရာေကာင္းေတြပါပဲ။

ေရွ႔ဆက္ အနာဂတ္အစီအစဥ္ေတြ ေျပာျပေပးပါလား…ဆရာ။

ကၽြန္ေတာ္ ျမန္မာစာေပသမိုင္းကိုပဲ PhD ေဒါက္တာဘြဲ႔ ဆက္လုပ္သြားဖို႔ရွိပါတယ္။

ဒါဆို ဆရာက ဆရာ၀န္ဘြဲ႔လည္းရထားေပမယ့္ သမိုင္းပညာရွင္အေနနဲ႔ပဲဆက္လက္ရပ္တည္သြားေတာ့မွာေပ့ါ။

ဟုတ္ပါတယ္။

ဆရာက လူငယ္လို႔ ေျပာလို႔လည္းရေသးတဲ့ အရြယ္ပါပဲ ဆိုေတာ့ ယေန႔ေခတ္ ျမန္မာလူငယ္မ်ားကို ဘယ္လိုျမင္ပါသလဲ။

ကၽြန္ေတာ္က လူႀကီးေတြနဲ႔ အေပါင္းအသင္းျဖစ္တာပဲမ်ားတယ္ ခင္ဗ်။ လူငယ္ေတြနဲ႔က ခု ျပည္ပေရာက္လာမွ ေပါင္းျဖစ္ေတာ့ ကၽြန္ေတာ့္အျမင္ကေတာ့ ျမန္မာလူငယ္ေတြ ႀကိဳးစားဖို႔ေတာ္ေတာ္လိုပါေသးတယ္။ အေထြေထြဗဟုသုတေရာ၊ လူမႈဆက္ဆံေရးမွာေရာ အားနည္းေနေသးတယ္လို႔ ျမင္ပါတယ္။

ဒါကလည္း ဆရာရယ္…စာဖတ္တဲ့လူငယ္န႔ဲ စာမဖတ္တဲ့လူငယ္ ကြာျခားမႈေလးေတြ ရွိပါလိမ့္မယ္။

ဟုတ္တယ္ဗ်။ စာဖတ္ဖို႔ ဆိုတာကလည္း စာအုပ္ေတြ လက္လွမ္းမီွ အလြယ္တကူ ရွိေနဦးမွ။ စာအုပ္ေတြ ေစ်းႏႈန္းၾကီးတဲ့ခါက်ေတာ့ စာမဖတ္ႏိုင္ေတာ့သလို စာေရးတဲ့သူေတြကလည္း လူငယ္ေတြအတြက္ ဦးတည္ျပီးေရးတာမ်ိဳးေတြလည္း ရွိဦးမွ ျဖစ္မွာပါ။ လူငယ္ေတြ စာဖတ္အားနည္းေနပါေသးတယ္။ဒါကလည္း သူတို႔ကို အျပစ္တင္လို႔ေတာ့ မရဘူးခင္ဗ်။ အေျခအေန အေၾကာင္းေၾကာင္းေတြက ရွိေသးတယ္ဆိုတာ အားလံုးနားလည္ပါတယ္။

ဆရာငယ္ငယ္ကေရာ ဘာစာေတြ ဖတ္ျဖစ္ခဲ့ပါသလဲ။ ခုေရာ ဘာေတြ ဖတ္ျဖစ္ပါသလဲ။

ကေလးတုန္းကေတာ့ ၀ထၳဳေတြဖတ္ျဖစ္ခဲ့တယ္။ ကဗ်ာေတြဘာေတြက်ေတာ့ ကၽြန္ေတာ္က မဖတ္ျဖစ္ဘူး။ ေနာက္ပုိင္း ရသစာ သိပ္မဖတ္ျဖစ္တာမ်ားတယ္။ ခု ဖတ္ျဖစ္တာေတြကေတာ့ ကမၻာ့သမိုင္း၊ ျမန္မာသမိုင္း၊ စာေပႏိုင္ငံေရးနဲ႔ ဆိုင္တာေတြကို ႏွစ္သက္ ဖတ္ျဖစ္ပါတယ္။

ဆရာက ျပည္ပကို မထြက္လာမီက စာေပနယ္ဘက္မွာ က်င္လည္ခဲ့တာဆိုေတာ့ ယေန႔ေခတ္ ျမန္မာစာနယ္ဇင္းေလာကကို ဘယ္လိုျမင္ပါသလဲ။

အားေတာ့ မရဘူးခင္ဗ်။ အရင္ေခတ္က စာေရးဆရာႀကီးေတြနဲ႔ေတာ့ မတူဘူးလို႔ ျမင္ပါတယ္။ စီးပြားေရးသေဘာအရလုပ္ေနတာမ်ားျပီး စာဖတ္သူန႔ဲ ျပည္သူလူထုအတြက္ တကယ္ေရးေပးေနတဲ့ စာေတြ နည္းေနပါတယ္။ သတင္းတင္ျပမွုမွာလဲ ေဝဖန္ဆန္းစစ္မွုပုိင္းထက္ အေပၚယံရွပ္ေရးတာက ဖုံးေနတယ္ ။ မ်ားေသာအားျဖင့္က ဘာသာျပန္ျပီးေရးတာေတြဆိုေတာ့ အတတ္ပညာပိုင္းဆိုင္ရာေဆာင္းပါးမိ်ဳးေတြမွာ တကယ့္ ပညာရွင္မဟုတ္တဲ့သူေတြ ေရးတာမ်ိဳးက ဖတ္ရတာ မျပည္႔စံုသလိုျဖစ္ေနတာမ်ိဳးေတြ ျမင္ရပါတယ္။

ဆရာေရးတဲ့ ေဆာင္းပါးတခ်ိဳ႔ကို စာဖတ္သူတခ်ိဳ႔က ဘာကိုဦးတည္ဆိုလိုမွန္း မသိဘူးဆိုတာမ်ိဳးေတြ ေ၀ဖန္သံေတြ၊ တခ်ိဳ႔ကလည္း အေတာ္ေလး အားရေက်နပ္တယ္ဆိုတာမ်ိဳး မွတ္ခ်က္ေပးတာေရာ အဲလိုေတြ ေ၀ဖန္သံေတြ ကြဲလြဲေနတာကို ဆရာ ေျပာစရာရွိပါေသးလား။

ကၽြန္ေတာ္က ဒီတိုင္းေရးလိုက္တာပါပဲ။ ကၽြန္ေတာ့္ အျမင္နဲ႔ကၽြန္ေတာ္ သံုးသပ္ျပီးေရးလိုက္တယ္။ စာဖတ္ေရလည္မႈမွာ စကားေျပာသြားမယ္ ထင္ပါတယ္။ ေဒါက္တာသန္းထြန္းေျပာသလုိပဲ ကြ်န္ေတာ္ ျပည္သူ႔လက္စြဲမေရးပါ။ အေနာက္တုိင္းစာနယ္ဇင္းေတြနဲ႔ယွဥ္ႏုိင္တဲ့ အေရးအေတြးသုံးသပ္မွုမ်ိဳး ျမန္မာစာေပမွာ အားေကာင္းလာတာပဲ ျမင္ခ်င္တယ္ ။

ဆရာ့စာဖတ္သူေတြ၊ ယေန႔ေခတ္လူငယ္ေတြကို ဘာမ်ားအမွာစကားေျပာခ်င္ပါသလဲ။

အသိပညာဗဟုသုတေတြပိုမို ျပည္႔၀ေစခ်င္ပါတယ္။ ပညာျပည့္ဝႏွလုံးလွေသာ ျမန္မာလူငယ္မ်ားျဖစ္ေအာင္ ႀကိဳးစားၾကပါလို႔ ေျပာခ်င္ပါတယ္။

ဟုတ္ကဲ့…အခုလို စိတ္ရွည္လက္ရွည္ ေျဖၾကားေပးတဲ့ ဆရာ ကိုဘိုဘိုလန္းစင္ကို ေလာကအလွမွ ေက်းဇူးတင္ရွိပါတယ္ရွင္။

Filed under: education, history, interview, literature, recycled   |  4 Comments