သမုိင္းဒ႑ာရီဖတ္စာ ၂၁

28Jul11

ေသာတရွင္မ်ားခင္ဗ်ာ၊ ဒီတပတ္မွာေတာ့ လြတ္လပ္ပီးေခတ္ ျမန္မာသမုိင္းစာအုပ္ေတြအေၾကာင္း ဆက္ပါ့မယ္။ အထူးေျပာလုိတာကေတာ့ ႏုိင္ငံေတာ္ရာဇဝင္ဆရာမ်ားရဲ့ ေရးသားခ်က္မ်ားပါ။ အာဏာရ ဖဆပလ အစုိးရေက်ာင္းသုံးသမုိင္းစာအုပ္မ်ားနဲ႔ အာဏာပုိင္အသုိင္းအဝုိင္းက ပညာရွင္မ်ားရဲ့ အေရးအသားေတြပါပဲ။ သိၾကတဲ့အတုိင္း စစ္ပီးေခတ္ ျမန္မာအစုိးရအာဏာပုိင္မ်ားဟာ ဒုတိယကမၻာစစ္ႀကီးမျဖစ္ခင္ တကၠသုိလ္သပိတ္ေမွာက္ေခါင္းေဆာင္ေတြကေန ႏုိင္ငံေရးနယ္ထဲ ကူးလာၾကသူမ်ားပါတယ္။ ႏုိင္ငံေရးသမား၊ စစ္ဗုိလ္၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအရာရွိ၊ တကၠသုိလ္ဆရာေတြအထိ ၁၉၅၀ ေက်ာ္က အေရးပါခဲ့သူေတြဟာ ၁၉၃၀ ေခတ္ေတြမွာ ေက်ာင္းေနဘက္၊ သပိတ္ေမွာက္ဘက္၊ ေဆြးေႏြးဘက္ေတြ ျဖစ္ခဲ့ၾကပါတယ္။ စစ္အတြင္း ဂ်ပန္ေခတ္မွာလဲ ဆုိးတုိင္ပင္ ေကာင္းတုိင္ပင္ ျဖတ္သန္းလာခဲ့ၾကသူေတြပါ။ တခါ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအမႈထမ္းေတြနဲ႔ ပညာရွင္ေတြဟာ ႏုိင္ငံေရး ကုိယ္တုိင္ကုိယ္က် မလုပ္ေပမယ့္ ႏုိင္ငံေရးစိတ္ရွိၾကသူေတြ အမ်ိဳးသားေရးစိတ္သန္သူေတြ မ်ားပါတယ္။ အဲဒိေခတ္တကၠသုိလ္ေက်ာင္းေဆာင္မွာ ကုိေအာင္ဆန္းနဲ႔ တစားပြဲထဲစားတဲ့သူေတြက အဲဒီတုန္းက ဆရာျဖစ္ခါစ ေဇာ္ဂ်ီ၊ မင္းသုဝဏ္တုိ႔နဲ႔အတူ […]

Filed under: education, history, nationalism, politics, radio talk   |  Closed

ျမန္မာျပည္ကုိ အကဲခတ္ပုံမ်ား

26Jul11

ျမန္မာျပည္ႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ မီဒီယာ ပညာရွင္မ်ား၏ ေရးသားေဖာ္ျပခ်က္မ်ားမွာ ေဖာက္သည္သတင္းေပးမ်ားထံမွ ၾကားခ်င္သည္မ်ားကုိ ျပန္ေဖာ္ျပသလုိ ေခါက္ရုိးက်ိဳးေနၾကသည္မွာ ၾကာေလပီ။ ဘယ္သူ႔ဆီက ဘယ္စကားၾကားရမည္မွာ ေနာေက်ေနၾကပီျဖစ္ရကား အလႊာစုံကုိ ထိေတြ႔အကဲျဖတ္ႏုိင္သူမွာ ရွာ၍ရွိႏုိင္ခဲပါဘိ။ ယခုကူးယူေဖာ္ျပသည့္ မင္းအုိခ်မ္းသာ၏ အျမင္မွာ အမ်ားမီဒီယာတြင္ ၾကားေလ့မရွိေသာ အျမင္သစ္မ်ားႏွင့္ လက္ခံႏုိင္ဖြယ္ သုံးသပ္ခ်က္မ်ားပါရွိေန၍ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ဖတ္ရႈႏုိင္ၾကရန္ မွ်ေဝေပးရေၾကာင္း။ The Blinks အေျပာင္းအလဲႀကီးေတြဆိုတာ အေျပာင္းအလဲေလးေတြက လာသတဲ့။ အေျပာင္းအလဲေလးေတြဆိုတာကလည္း မ်က္ေတာင္တစ္ခတ္ေလးေတြ စုထားတာတဲ့။ အဲလို မ်က္ေတာင္တစ္ခတ္ေလးေတြကို သတိမျပဳမိတဲ့အခါမွာ ေနာင္ျဖစ္ေပၚလာမယ့္ အေျပာင္းအလဲႀကီးေတြကို သတိမထားမိေလေတာ့ ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္မႈေတြ မလုပ္ျဖစ္ၾကဘူးတဲ့။ ဒါနဲ႕ပဲ မ်က္ေတာင္ေလးေတြ ဘယ္ႏွယ့္ခတ္တယ္ သတိထားၾကည့္မိတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႕ႏိုင္ငံမယ္ ဒီမိုကေရစီအစိုးရ အရပ္သားအစိုးရလို႕ ကိုယ့္ဘာသာနာမည္ေပး ေၾကြးေၾကာ္လာတဲ့ အစိုးရတစ္ရပ္ တက္လာခဲ့တယ္။ အဲဒီမွာ မ်က္ေတာင္ေလးေတြ တျဖတ္ျဖတ္ […]

Filed under: arts and culture, guest column, politics   |  11 Comments

အာဇာနည္စာရင္း (၂၀)

21Jul11

လြတ္လပ္တဲ့အာရွအသံ မဂၤလာပါခင္ဗ်ာ။ ဒီတပတ္မွာ လြတ္လပ္ပီးေခတ္ ျမန္မာသမုိင္းစာအုပ္ေတြအေၾကာင္း ေျပာမလုိ႔ အစက ရည္ရြယ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဒီတပတ္ဟာ ျမန္မာ့လြတ္လပ္ေရးေခါင္းေဆာင္ႀကီးမ်ား လုပ္ႀကံခံရတဲ့ ၆၄ ႏွစ္ျပည့္ အာဇာနည္ေန႔က်ေရာက္ေနတဲ့အတြက္ အာဇာနည္ေန႔အေၾကာင္းပဲ တင္ဆက္ပရေစ။ အာဇာနည္ရဲ့ အနက္အဓိပၸာယ္ဖြင့္ပုံေတြကုိေတာ့ ေသာတရွင္မ်ားကုိ အထူးရွင္းျပစရာလုိမယ္မထင္ပါဘူး။ ဒီ ပါဠိ သကၠတစကားလုံးကုိ ျမန္မာရာဇဝင္မွာ ဘယ္လုိရည္ညႊန္းသုံးစြဲခဲ့ၾကပါသလဲ။ အာဇာနည္ ေယာက္်ားထူးေယာက္်ားျမတ္ပါတကားဆုိပီး ပေဒသရာဇ္ေတြရဲ့ အမႈေတာ္ကုိ ဦးလည္မသုန္ထမ္းရြက္တဲ့ အမႈေတာ္ထမ္းစစ္သည္သူရဲေတြကုိ ရည္ညႊန္းသုံးစြဲေလ့ရွိတဲ့ စကားပါ။ ဒီေတာ့ မိန္းမအာဇာနည္ဆုိတဲ့စကားဟာ ျမန္မာစာေပ ရာဇဝင္မွာ ျမင္ရခဲပါတယ္။ ျမန္မာရာဇဝင္မွာ လက္ရုံးစြမ္းျပခဲ့တဲ့ အမ်ိဳးသမီးမ်ားကလည္း ပထမ အဂၤလိပ္ ျမန္မာစစ္မွာ ပါတဲ့ မယ္ဘယက္တုိ႔ေလာက္ပဲ ထင္ထင္ရွားရွားရွိပါတယ္။ ကုိလုိနီေခတ္ ေနမဝင္အင္ပါယာေအာက္မွာ လြတ္လပ္ေရးႀကိဳးပမ္းခဲ့ခ်ိန္မွာေတာ့ အာဇာနည္ဆုိတဲ့စကားက အသုံးဝင္လာပါတယ္။ အင္အားႀကီးေခတ္မီတဲ့ ကမၻာတျခမ္းေလာက္ […]

Filed under: history, politics, radio talk   |  Closed

ေခတ္သစ္ျမန္မာသမုိင္းတြင္ အေရးပါသည္ထင္ေသာ ျဖစ္ရပ္မ်ား လူပုဂၢိဳလ္မ်ား

18Jul11

ေအာက္ျပည္ အဂၤလိပ္သိမ္းပီးသည္မွ ယေန႔တုိင္ ၁) ၁၈၅၃- ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ကုိ အဂၤလိပ္တုိ႔ အသစ္တည္ေထာင္ျခင္း အက်ိဳးဆက္- ျမန္မာမင္းအရိပ္အေငြ႔မွလြတ္သည့္ ကုိလုိနီအေျခခံစခန္းတခု ေပၚလာျခင္း၊ ထုိၿမိဳ႕ကုိ အေျချပဳ၍ စီးပြားေရး၊ ပညာေရး၊ လူမႈေခတ္မီေရး၊ ႏုိင္ငံေရးေျပာင္းလဲမႈမ်ား ဝင္ေရာက္လာျခင္း ၂) ၁၈၆၉- စူးအက္တူးေျမာင္းဖြင့္ပီး စပါးေစ်းတက္လာျခင္း (အေမရိကန္ျပည္တြင္းစစ္အပီး ေတာင္ပုိင္းက စပါးထြက္ေလ်ာ့သြားျခင္း) အက်ိဳးဆက္- ျမစ္ဝကြ်န္းေပၚ ေစ်းကြက္ေပၚလာျခင္း၊ ျမန္မာလယ္ရွင္လူတန္းစားေပၚလာျခင္း၊ အိႏၵိယမွ လယ္ကူလီႏွင့္ ခ်တၱီးယားမ်ားဝင္လာျခင္း

Filed under: arts and culture, history, note, politics   |  2 Comments

ရာဇဝင္ကုိ ေရာင္ျခယ္ျခင္း ၁၉

14Jul11

လြတ္လပ္တဲ့အာ႐ွအသံ မဂၤလာပါခင္ဗ်ား အစဥ္အဆက္ ေရးလာခဲ့တဲ့ ျမန္မာရာဇဝင္ေတြမွာ နယ္ပယ္အလုိက္ ပေဒသရာဇ္ သစၥာခံမႈကလြဲရင္ တုိင္းရင္းသားခ်စ္ၾကည္ေရး ႏုိင္ငံေပၚ သစၥာရွိေရးသေဘာတရားမ်ိဳး ေတြ႔ရနဲတဲ့အေၾကာင္း အရင္အပတ္က ေျပာခဲ့ပါတယ္။ဒါေပမဲ့လည္း ျမန္မာႏုိင္ငံ ျမန္မာျပည္ေထာင္စုလုိ႔ ၿဗိတိသွ်လက္ေအာက္က လြတ္ေျမာက္လာတဲ့အခါ အုပ္စုိးသူလူတန္းစားအေနနဲ႔ ေပၚလစီသမုိင္းသစ္ေရးဘုိ႔ တာဝန္ရွိလာပါတယ္။ ပေဒသရာဇ္ဝါဒျဖန္႔ နယ္ခ်ဲ႕ဆန္႔က်င္ေရး၊ အင္ပါယာစြဲ နယ္ခ်ဲ႕အမႊမ္းတင္သမုိင္းေတြက ေခတ္နဲ႔ မဆီေလ်ာ္ေတာ့ပါဘူး။ ဒီေတာ့ ဘယ္လုိႏုိင္ငံေရးအျမင္ေတြနဲ႔ ႏုိင္ငံသမုိင္းသစ္ကုိ ေရးၾကပါသလဲ။ သမုိင္းေရးမယ့္ အာဏာရနယ္ခ်ဲ႕ဆန္႔က်င္သူသခင္ေဟာင္းေတြရဲ့ ႏုိင္ငံေရးအျမင္က ဘယ္လုိ႐ွိပါလဲ။

Filed under: history, literature, politics, radio talk   |  Closed

ရာဇဝင္ကုိ ဆန္႔တန္းျခင္း ၁၈

08Jul11

လြတ္လပ္တဲ့အာ႐ွအသံမွ ေသာတ႐ွင္မ်ားခင္ဗ်ာ။ ဒီတပတ္ က်ေနာ္တင္ဆက္မွာကေတာ့ လြတ္လပ္ေရးရပီးေခတ္မွာ ျမန္မာသမုိင္းေရးပုံ ႏုိင္ငံသမုိင္းအသစ္ေဖာ္ထုတ္လာပုံေတြျဖစ္ပါတယ္။ ၁၉၄၇ ဖြဲ႔စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပုံအေျခခံအရ ျမန္မာျပည္မနဲ႔ ေတာင္တန္းနယ္မ်ားကုိ ျပည္ေထာင္စုဖြဲ႔စည္းဘုိ႔ ဆုံးျဖတ္ခဲ့တဲ့အတြက္ လြတ္လပ္တဲ့ျမန္မာျပည္ဟာ ႏုိင္ငံေရးအရ ျပည္ေထာင္စုအသြင္ေပၚထြက္လာပါတယ္။ ႏုိင္ငံေရးအာဏာပုံစံအသစ္နဲ႔ လုိက္ေအာင္ သမုိင္းအသစ္ စာေပအသစ္မ်ားလဲ ဖန္တီးေရးသားၾကရပါတယ္။ ျမန္မာသမုိင္းဟာ အင္းဝေခတ္ ေညာင္ရမ္းေခတ္ကစလုိ႔ ကုန္းေဘာင္ေခတ္ပ်က္ပီး ကုိလုိနီေခတ္လယ္ထိ ေရးခဲ့ၾကတဲ့ပုံစံက တမၸဒီပ သုနာပရႏၱကေန ကေမၺာဇ ရာမညတုိင္း မြန္ ၃ ရပ္ ဓညဝတီ ဇင္းမယ္ လင္းဇင္းစတဲ့ ျမန္မာဘုရင္ေတြ ဘုန္းလက္ရုံးဆန္႔တန္းရာ နယ္ပယ္ေဒသေတြကုိ ခ်ဲ႕ထြင္သိမ္းပုိက္ စုိးစံပုံကုိ အေၾကာင္းခံေရးၾကတာပါ။ တုိင္းရင္းသားနယ္ေျမေတြထက္ ၿမိဳ႕႐ြာနယ္ပယ္ေတြရဲ့ သစၥာခံမႈကုိ အေျခခံေရးတာပါ။ ဟုိ အႏွစ္ ၄-၅၀၀ က အေနာက္ႏုိင္ငံသားေတြဆြဲတဲ့ ေျမပုံေတြမွာလဲ ျမန္မာျပည္ မြန္ျပည္ဆုိတာထက္ […]

Filed under: history, nationalism, politics, radio talk   |  Closed

နဂါးနီကုိျဖတ္သန္းျခင္း ၁၇

02Jul11

လြတ္လပ္တဲ့အာ႐ွအသံမွ ခရီးယာယီမ်ားေနပါ၍ ယခုမွ တင္ဆက္ႏုိင္သည္ကုိ ခြင့္လႊတ္ၾကပါကုန္။ ဘာသာျပန္စာေပေတြက ဖန္တီးတဲ့ ကမၻာ့အျမင္ မဂၤလာပါခင္ဗ်ာ။ က်ေနာ္ အခု ထုိင္းႏုိင္ငံကုိ ခဏေရာက္ေနတဲ့အခါ စာအုပ္ဆုိင္ေတြကုိ လွည့္ၾကည့္ျဖစ္ပါတယ္။ ဘာသတိျပဳမိလဲဆုိေတာ့ ထုိင္းႏုိင္ငံမွာ တရုတ္ႏြယ္ဖြားေတြမ်ားျပားႀကီးစုိးတဲ့အတြက္ တရုတ္ဘာသာနဲ႔ စာအုပ္စာတမ္းေတြအျပင္ တရုတ္ႏုိင္ငံနဲ႔ တရုတ္ေခါင္းေဆာင္ေတြအေၾကာင္း စာအုပ္ေတြ၊ ေနာက္ တျခား ကမၻာ့ႏုိင္ငံစုံက ႏုိင္ငံေရး စာေပနဲ႔ ယဥ္ေက်းမႈ သိပၸံနယ္က လူေက်ာ္လူေတာ္ေတြအေၾကာင္း စာအုပ္ေတြ ဘာသာျပန္ထားတာ ေတာ္ေတာ္စုံစုံေတြ႔ရပါတယ္။ တရုတ္ကြန္ျမဴနစ္ေခါင္းေဆာင္ေဟာင္းေတြျဖစ္တဲ့ ေမာ္စီတုန္း ခ်ဴအင္လုိင္းတုိ႔အေၾကာင္းေတြလဲပါပါတယ္။ ဘာသြားသတိျပဳမိလဲဆုိေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ၁၉၈၈ အေရးအခင္းေနာက္ပုိင္းမွာ ဂလုိဘယ္လုိက္ေဇး႐ွင္းဆုိတဲ့ အေနာက္ႏုိင္ငံေတြ ဗဟုိျပဳ ႏုိင္ငံေရး စီးပြားေရး အာဏာစက္ျဖန္႔မႈအေၾကာင္း အာရုံစုိက္ျပန္တဲ့ စာအုပ္ေတြကလြဲရင္ ကမၻာ့ႏုိင္ငံေရး လူမႈေရးနဲ႔ပတ္သက္ပီး ျပန္ဆုိေရးသားတဲ့စာေပေတြ အေတြ႔ရနဲလာ လူဖတ္နဲလာလုိ႔ပါ။

Filed under: history, literature, politics, radio talk   |  Closed